بذل مهریه یکی از اقداماتی است که معمولاً در جریان طلاق خلع یا مبارات از سوی زن انجام می‌شود. در این فرآیند، زن با بخشیدن تمام یا بخشی از مهریه خود به شوهر، او را متقاعد به طلاق می‌کند. اما سوالی که ممکن است برای بسیاری مطرح شود، این است که آیا زن می‌تواند بعد از بذل مهریه از تصمیم خود منصرف شود و رجوع کند؟ در این مقاله به بررسی جزئیات قانونی و محدودیت‌های مرتبط با رجوع از بذل مهریه خواهیم پرداخت.
مفهوم بذل مهریه
بذل مهریه به معنای بخشیدن یا صرف‌نظر کردن زن از دریافت کل یا بخشی از مبلغ مهریه است. این بخشش می‌تواند به صورت قراردادی یا در قالب طلاق خلع یا مبارات رخ دهد. در طلاق خلع و مبارات، این بذل تحت عنوان فدیه به شوهر ارائه می‌شود تا او را راضی به طلاق کند.
انواع بذل مهریه
۱. بذل قطعی: زمانی که زن به صورت قطعی و غیرقابل بازگشت مهریه را می‌بخشد.
۲. بذل مشروط: زمانی که بذل مهریه تحت شرایط خاصی بین زوجین توافق شده باشد.
امکان و شرایط قانونی رجوع از بذل مهریه
بر اساس قانون مدنی ایران، امکان رجوع زن از بذل مهریه در برخی موارد خاص قابل اجراست. این موارد بیشتر در طلاق خلع و مبارات مورد توجه قرار می‌گیرد. طبق مقررات، زن می‌تواند با بازگرداندن فدیه (مال بذل‌شده)، از بذل خود رجوع کند. اما این رجوع تحت شرایطی امکان‌پذیر است:
۱. رجوع در دوران عده
در طلاق خلع یا مبارات، اگر زن در دوران عده از بذل مهریه رجوع کند و فدیه را به شوهر بازگرداند، این رجوع به رسمیت شناخته می‌شود. در این حالت، طلاق از حالت بائن خارج شده و به نوع رجعی تبدیل می‌گردد. بنابراین، مرد نیز می‌تواند در این دوران به زندگی مشترک بازگردد.
۲. نبود شرط عدم رجوع
اگر در توافقنامه طلاق یا قرارداد بذل مهریه، شرط عدم امکان رجوع ذکر شده باشد، زن نمی‌تواند از بذل خود منصرف شود. چنین شرطی باعث می‌شود بذل مهریه قطعی و غیرقابل رجوع باشد.
۳. بازگرداندن بانضمام به گواهی قانونی
بازگرداندن فدیه باید به صورت رسمی و قانونی انجام شود. به‌عبارت دیگر، زن نمی‌تواند صرفاً اعلام کند که از بذل مهریه منصرف شده است، بلکه باید فدیه پرداخت‌شده را با مدارک معتبر بازگرداند.
محدودیت‌های رجوع از بذل مهریه
در کنار شرایط امکان رجوع، محدودیت‌هایی نیز برای زن وجود دارد که رعایت آن‌ها الزامی است:
- پایان دوران عده: پس از اتمام دوران عده، زن دیگر نمی‌تواند از بذل مهریه رجوع کند، حتی در صورتی که فدیه را بازگرداند.
- طلاق قطعی و ثبت‌شده: اگر طلاق خلع یا مبارات به صورت قطعی ثبت شده باشد و تمامی شرایط طلاق اجرا شده باشد، دیگر امکان رجوع از بذل مهریه وجود ندارد.
- توافقات خاص: توافق‌نامه‌هایی که رجوع را ممنوع می‌کند، مانعی جدی برای زن محسوب می‌شوند.
تفاوت رجوع از بذل مهریه در طلاق خلع و مبارات
| ویژگی | طلاق خلع | طلاق مبارات |
|---|---|---|
| کراهت | از سوی زن به شوهر | کراهت دوطرفه |
| امکان رجوع | تنها زن می‌تواند رجوع کند | زن حق رجوع دارد |
| آثار رجوع | تبدیل طلاق به رجعی | تبدیل طلاق به رجعی |
مثال کاربردی از رجوع از بذل مهریه
فرض کنید زنی در جریان طلاق خلع تمام مهریه خود را به شوهر بذل کرده است، اما پس از چند روز در دوران عده تصمیم می‌گیرد از بذل مهریه منصرف شود. او با بازگرداندن کل مبلغ به صورت رسمی و ارائه درخواست به دادگاه، می‌تواند از بذل رجوع کند. در این حالت، شوهر نیز این حق را خواهد داشت که به زندگی مشترک بازگردد.
نتیجه‌گیری
امکان رجوع از بذل مهریه یکی از جنبه‌های حساس مباحث حقوق خانواده است که نیاز به دقت و آگاهی کامل از قوانین دارد. آگاهی از شرایط و محدودیت‌های رجوع به افراد کمک می‌کند تا تصمیمات منطقی‌تر و دقیق‌تری درباره آینده خود بگیرند.
اگر در این زمینه به مشاوره حقوقی نیاز دارید، تیم متخصص آژانس حقوقی صلح طلب آماده‌اند تا با ارائه بهترین خدمات، همراه شما باشند. برای مشاوره و پیگیری حقوقی با ما تماس بگیرید.
