اداره کار در سال ۱۳۹۰ بنابر تصمیم مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان تاسیس شد. اداره کار در واقع حاصل گردهمایی وزارت رفاه و تامین اجتماعی، وزارت کار و امور اجتماعی همراه با وزارت تعاون می باشد. حاصل این گردهمایی تشکیل وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی بوده و این مرکز در راستای بهبود روابط بین کارگر و کارفرما به فعالیت می پردازد.
تاریخچه وزارت کار، تعاون و رفاه اجتماعی و تاسیس اداره کار
با توجه به اهمیت رفاه و کار اجتماعی و نیز پیش نیازهایی که برای اجرای قوانین مرتبط با رفاه حال شهروندان ضروری هستند، اداره کار فعالیت خود را آغاز نمود. طبق تحقیقات به عمل آمده به طور تقریبی حدود ۱۲۰ کشور در سراسر دنیا دارای اداره کار و رفاه بوده و از خدمات این اداره بهره‌مند می گردند.
این اداره در کشور های مختلف با نام و عناوین مختلفی به فعالیت مشغول می باشد؛ اما پایه و اساس کار و فعالیت آن ها یکی بوده و هدف آن ها خدمت رسانی به نیروی کار جامعه است. در اداره کار، رفاه و تعاون مقوله های مختلفی مطرح شده و می شوند که از جمله آن ها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
- سعی و کوشش برای رسیدن به عدالت اجتماعی در تمام کشور
- ایجاد شرایطی که امنیت در سطوح مختلف کشور برقرار گردد.
- فراهم نمودن بسترهای مناسب برای تحقق رشد و پیشرفت در آبادانی کشور
- فراهم نمودن بستری که بازدهی کار را افزایش داده و در مقابل، نقصان کاری را به وسیله افزایش انگیزه کاهش دهد.
- کوشش برای تامین معیشت و فراهم آوردن امکانات زندگی راحت
- تزریق عزت نفس در خانواده ها
- فراهم نمودن شرایط مناسب برای ایجاد همدلی بین کارگران و کارفرمایان
وظایف اداره کار، رفاه و تعاون
تعریف کارگر در قانون کار
حال ممکن است این سؤال ایجاد شود که کارگر و کارفرما به چه افرادی گفته می شود؟ در پاسخ باید گفت که کارگر به شخصی گفته می شود که در ازای یک کار مشخص، حقوق معینی را دریافت می نماید. در این میان روابط بین کارگر و کارفرما بر اساس قوانین کار بوده و به صورت دو طرفه صورت می گیرد.
تمامی اشخاصی که تحت عنوان کارگر در جامعه مشغول به فعالیت هستند مشمول قانون کار شده و به همین علت رابطه تبعیت از قانون برای کارگر پابرجا است.
تعریف کارفرما در قانون کار
کارفرما در مقابل کارگر قرار داشته و به شخصی گفته می شود که صاحب کار بوده و اقدام به ارائه و صدور دستورات لازم برای رسیدن مجموعه به هدف می نماید. کارفرما می تواند یک شخص حقیقی یا حقوقی باشد. بیشتر خطا های گزارش شده از طرف کارگران در خصوص کارفرمایان حقوقی بوده و بیشتر شکایات در زمینه تخلفات این اشخاص است.
اهمیت تشخیص کارگر و کارفرما
گاها کارگر و کارفرما به درستی تشخیص داده نشده و موارد فراوانی در خصوص شکایت از کارفرما ارائه می شود که در آن شخص کارفرما اشتباها معرفی شده است. این امر سبب می گردد تا در دعاوی اداره کار نتیجه مناسب حاصل نگردد.
بنابراین بهتر است برای پیشگیری از این اشتباهات و نیز تسریع روند رسیدگی به پرونده های میان کارگران و کارفرمایان، با تعریف کارگر و کارفرما در اداره کار، رفاه و تعاون آشنا بود و بتوان آن ها را از یکدیگر تفکیک کرد.
قرارداد کار
قرارداد کار در اداره کار، رفاه و تعاون قابل استناد بوده و تمام قوانینی که در رابطه با کارگر و کارفرما اجرایی می گردد در این قرارداد آورده می شود. قرارداد کار در واقع قراردادی است که می تواند به صورت مختلف کتبی و یا غیر کتبی تنظیم شده و در آن به تمامی قوانین مربوط به کار بین کارگر و کارفرما اعم از میزان حقوق دریافتی، مدت زمان کار، موثت و یا دائم بودن شغل و… اشاره می گردد.
چه قراردادی مورد تایید اداره کار قرار می گیرد؟
برای آن که قرارداد کار مورد تایید اداره کار قرار گیرد لازم است دو اصل مشروعیت در قرارداد و نیز روشن و واضح بودن موضوع قرارداد در آن رعایت شده باشد. به علاوه در قرارداد باید مبحثی در خصوص تصرف اموال کار مورد نظر مطرح نشده باشد. تنها در صورت رعایت این سه اصل است که قرارداد مورد تایید اداره کار قرار می گیرد.
در قانون کار به چه مواردی پرداخته می شود؟
بندهای ذکر شده در قانون کار به شرح زیر هستند:
- مشخصات فردی و شناسنامه ای دقیق طرفین قرارداد
- شرح وظایف کار و کاری که باید انجام شود به صورت کاملا واضح و بدون ابهام
- شرح میزان حقوق و مزایای کاری کارگر
- تعیین نمودن ساعات دقیق کار کارگر
- تعیین مرخصی های احتمالی کارگر
- محل دقیق پرداختن به کار
- اشاره دقیق و مستقیم با خط خوانا در خصوص تاریخ دقیق تنظیم اسناد
- تعیین مدت زمان قرارداد در صورت معین بودن نوع قرارداد
- موارد دیگری که مورد تایید اداره کار می باشد.
اداره کار مسئول رسیدگی به چه پرونده هایی است؟
حال که با تعریف کارگر و کارفرما و قوانین حاکم بر قراردادهای بین آن ها آشنا شدیم، وقت آن رسیده تا مسئولیت اداره کار در قبال رسیدگی به پرونده ها را شرح دهیم.
به وفور دیده شده که بین کارگر و کارفرما اختلافاتی به وجود آمده که خود آنان شخصا قادر به حل آن نبوده اند. همین اختلافات پیش آمده سبب شده تا پرونده آنان به اداره کار ارجاع شده و در اداره کار مورد بررسی و رسیدگی قرار گیرد. اختلافات به وجود آمده بین کارگر و کارفرما دلایل گوناگونی داشته که از جمله رایج ترین آن ها اختلاف در زمینه عدم پرداخت حقوق به موقع و یا طبق قرارداد، اخراج کارگر از محل کار بدون دلیل قانونی و… می باشد.
در این گونه مواقع عموما تلاش می شود تا اختلاف ایجاد شده بدون مراجعه به مراجع قانونی حل و فصل شود. اما گاها این تلاش ها نتیجه نداده و شکایت طرفین موجب شده تا پرونده به اداره کار ارجاع شده و مسئولین رسیدگی به پرونده اختلاف بین کارگر و کارفرما به این اداره محول شود.
مراجع حل اختلاف مربوط به اداره کار
برای اختلافات پیش آمده در اداره کار مراجعی در نظر گرفته شده که شامل هیأت تشخیص و هیآت حل اختلاف می باشد که به ترتیب مراجع بدوی و مراجع تجدید نظر به شمار می روند. مراجع حل اختلاف مربوط به اداره کار بسته به وسعت استان و جمعیت آن ها دارای تعداد متفاوتی بوده و دارای چندین نماینده هستند که در جهت حل اختلافات موجود تلاش نموده و سعی در برقراری عدالت اجتماعی دارند.
نحوه شکایت کارگر علیه کارفرما
کاران برای طرح شکایت خود علیه کارفرما لازم است که به اداره کار مراجعه نموده و اقدام به تنظیم یک گزارش و شرح اختلافات به وجود آمده نمایند. پس از تنظیم گزارش، لازم است که گزارش به دبیرخانه اداره کار تحویل گردد.
پس از آن که شکایت از سوی کارگر مطرح شده و تحویل دبیرخانه داده شد، یک زمان برای رسیدگی به پرونده تعیین شده و این زمان به طرفین پرونده ابلاغ می گردد. طرفین لازم است که در رمان مقرر با در دست داشتن مدارک شناسایی به هیأت های تشخیصی مراجعه کنند.
این هیأت ها پس از بررسی پرونده، رأی بدوی را صادر می نمایند که تا زمان ۱۵ روز پس از صدور رأی، امکان اعتراض برای طرفین وجود دارد. اگر در مدت این ۱۵ روز هیچ اعتراضی وارد نگردد، رأی صادر شده لازم الاجرا می گردد.
جمع‌بندی
در این مقاله به معرفی اداره کار پرداخته و تعاریف کارگر و کارفرما و وظایف آنان را ارائه نمودیم. بنابراین انتظار می رود که با هر کدام از این تعاریف آشنا شده و بتوانید این دو را از یکدیگر تمییز نمایید. تشخیص کارگر از کارفرما دارای اهمیت بالایی بوده و سبب تسهیل و تسریع پیگیری روند پرونده می گردد.
چنان چه کارفرما یا کارگر به خوبی شناخته نشود، تنها وقت اداره کار و طرفین گرفته شده و شخص متضرر به احقاق حقوق خود نخواهد رسید! بنابراین پیشنهاد می نماییم که پیش از مراجعه به اداره کار، در ابتدا کارگر و کارفرما را به خوبی شناخته و قرارداد را مطالعه نمایید.
یک دیدگاه
من یادمه یک دوستی داشتم که قصد شکایت از کارفرما خودش رو داشت و همشو پیش میرفت کلی بهش گفتیم از وکیل اداره کار کمک بگیر گفت نه بعد از 2 سال دویدن آخر به وکیل اداره کار مراجعه کرد کارش تو 4 ماه جمع شد!
خیلی مهمه با کسی کار کنید که خودش تجربه اون کار رو داشته باشه و راه رو کاملا مسلط باشه